Omschrijving:
Johann Loetz Witwe, vaak simpelweg Loetz of Lötz genoemd, was een vooraanstaande glasfabrikant die bekend stond om zijn uitzonderlijke vakmanschap en innovatieve technieken tijdens de Art Nouveau-periode. Het bedrijf werd opgericht in 1836 in de Boheemse regio, nu onderdeel van de Tsjechische Republiek, en werd tegen het einde van de 19e en het begin van de 20e eeuw een leidende figuur in de decoratieve kunsten. Onder het visionaire leiderschap van Max Ritter von Spaun verlegde Loetz de grenzen van de glasproductie, wat resulteerde in prachtige stukken die vandaag de dag nog steeds worden gevierd vanwege hun levendige kleuren, ingewikkelde patronen en unieke iriserende afwerkingen.
De Introductie van Titania Glas:
In het begin van de 20e eeuw begon de interesse in het metalen iriserende decor dat een groot deel van het Art Nouveau-glaswerk had bepaald, af te nemen. Als reactie op deze verschuiving in smaken, zocht de glasfabriek van Loetz naar nieuwe manieren om de oppervlakken te decoreren. Rond 1904 begon het bedrijf te experimenteren met nieuwe technieken waarbij zowel traditionele methoden als nieuwe combinaties van materialen werden gebruikt. Deze verkenningen leidden tot de introductie van verschillende nieuwe glastypen, waarvan het Titania-glas, geïntroduceerd in 1905, een van de meest betekenisvolle was.
Titania-glas was opmerkelijk vanwege de complexe structuur, vaak bestaande uit meerdere lagen glas in contrasterende kleuren, gecombineerd met ingewikkelde oppervlakteversieringen die direct bij de oven werden aangebracht. De Titania-serie maakte veel gebruik van opalescente en semi-opaak kleurenschema’s, die vaak werden verfraaid met zilvergrijze (bekend als “stahlgrau” of staalgrijs) draden die om het glas werden gewonden en in patronen werden gekamd. Na een tussenreductieproces om een metalen glans te bereiken, werd een laatste laag kleurloos glas toegevoegd om het ontwerp te omhullen, waardoor de stukken hun kenmerkende glanzende afwerking kregen.
Titania Genre 6388 vaas
Deze Titania Genre 6388 vaas is een uitstekend voorbeeld van Loetz’ meesterschap in glaswerk, en toont de verfijnde technieken en artistieke visie die het bedrijf beroemd maakten. Het ontwerp van de vorm van deze vaas werd in 1907 gecreëerd, terwijl de Titania Genre 6388 zelf in 1909 werd geïntroduceerd. Deze vaas belichaamt de elegantie en innovatie die kenmerkend zijn voor de Titania-serie.
Ontwerp en Uitvoering:
Kleur en Materiaal: De vaas is vervaardigd met een basiskleur van citroengeel glas, dat dient als een heldere en vrolijke basis die onmiddellijk de aandacht trekt. De citroengele tint is zorgvuldig gekozen en gecontroleerd tijdens het glasblazingsproces om een consistente en levendige toon te garanderen. Deze basiskleur vormt de fundering waarop het complexe ontwerp van de vaas is opgebouwd.
Decoratieve Laag en Glasstructuur: De vaas is een prachtig voorbeeld van het ingewikkelde vakmanschap dat de Titania-serie definieert. Het bestaat uit verschillende lagen glas, beginnend met een citroengele binnenlaag die dient als een heldere en vrolijke basis. Over deze basis is een opvallend keizerlijk rood bladmotief aangebracht, wat een boeiend visueel effect creëert. Dit decoratieve element wordt verder versterkt door de aanwezigheid van staalgrijze glazendraadjes, die zorgvuldig zijn aangebracht om textuur en diepte aan het ontwerp toe te voegen. Het samenspel tussen het gedurfde rode blad, de zachte gele basis en de staalgrijze draden creëert een dynamisch contrast van kleuren en texturen, wat de hoogste kwaliteit van het Titania-genre exemplificeert. Om het stuk compleet te maken, wordt de hele vaas omhuld door een buitenlaag van kleurloos glas, die zorgt voor een gladde en glanzende afwerking die de visuele impact van de levendige kleuren eronder versterkt. Deze verfijnde gelaagdheid en het deskundige gebruik van kleur en textuur zijn een bewijs van het vakmanschap en de creativiteit van de Loetz-ambachtslieden, waardoor deze vaas een werkelijk opmerkelijk kunstwerk is.
Irisatie: Hoewel de Titania-serie niet primair bekend staat om irisatie, bevat deze vaas subtiel dit effect, waarbij het oppervlak wordt verbeterd met een delicate metalliserende glans die verandert onder verschillende lichtomstandigheden.
Conditie en Details:
Naast de opmerkelijke kenmerken moet worden opgemerkt dat er enkele zeer fijne krasjes aan de nek van de vaas zijn. Deze krasjes zijn zeer waarschijnlijk ontstaan tijdens het productieproces en doen geen afbreuk aan de algehele schoonheid en integriteit van het stuk. Dergelijke kleine onvolkomenheden zijn gebruikelijk in handgemaakte glaswerken uit deze periode en benadrukken het ambachtelijke karakter van de creatie.
De vaas heeft ook een gepolijste pontil, wat wijst op het hoge vakmanschap. Het pontilmerk, dat vaak achterblijft na het glasblazingsproces, is zorgvuldig gepolijst, waardoor de vaas soepel en zonder onvolkomenheden aan de basis staat. Deze aandacht voor detail is een duidelijk teken van de superieure kwaliteit van de vaas en de expertise van de makers.
Zoals veel Loetz-stukken uit deze periode is de Titania Genre 6388 vaas ongesigneerd. De kenmerkende stijl, kwaliteit, techniek en het ontwerp maken het echter gemakkelijk te identificeren als een product van Johann Loetz Witwe.
Ontwerp en Catalogisering:
Het ontwerp van deze Titania Genre 6388 vaas is gedocumenteerd in de literatuur als Series II 5165, een vorm dat in 1907 werd ontwikkeld en diende als basis voor vele prachtige Titania-genres. Deze serie staat bekend om het gebruik van gedurfde kleurcontrasten en ingewikkelde gelaagdheid, elementen die duidelijk zichtbaar zijn in deze vaas. Onder de verschillende uitvoeringen van de Titania Genre 6388 valt dit specifieke exemplaar op als een van de mooiste. De uitzonderlijke kwaliteit van de kleurcontrasten, de precisie van de ingewikkelde gelaagdheid en het algehele vakmanschap maken deze vaas tot een werkelijk opmerkelijk stuk. Hoewel ongesigneerd, bevestigen het ontwerp, de materialen en het vakmanschap van de vaas stevig de herkomst en de plaats ervan binnen het oeuvre van Loetz.
Historische en Artistieke Context:
Titania-glas was een van de verschillende innovatieve glastypen die door Loetz werden geïntroduceerd in de vroege jaren 1900, toen het bedrijf zijn leidende positie in de luxeglasmarkt wilde behouden. Naast andere glastypen zoals Ophir en Metallin, vertegenwoordigde Titania een verschuiving naar complexere en visueel indrukwekkende ontwerpen die afstand namen van de zwaar iriserende afwerkingen van het vorige decennium. Titania-glas werd in het bijzonder vergeleken met de paperweight-technieken van eerdere perioden vanwege de ingewikkelde gelaagdheid en oppervlakteversiering, die een gevoel van diepte en complexiteit creëerden dat zowel modern als reminiscentie van klassiek glaswerk was.
Samengevat is de Titania Genre 6388 vaas een schoolvoorbeeld van Loetz’ innovatieve benadering van glasproductie. De opvallende kleurcontrasten, complexe gelaagdheid en nauwgezet vakmanschap maken het een gekoesterd kunstwerk dat het hoogtepunt van Boheems glaswerk tijdens het begin van de 20e eeuw weerspiegelt. Of het nu als zelfstandig werk wordt bekeken of als onderdeel van de bredere Titania-serie, deze vaas is een symbool van de blijvende erfenis van Johann Loetz Witwe en de artistieke evolutie die zich binnen het bedrijf in deze periode heeft voltrokken.
